Onze gewrichten worden beschermd door kraakbeen. Dankzij dit belangrijke weefsel kunnen we soepel bewegen en schuiven botten gemakkelijk over elkaar heen. Kraakbeen is als het ware de schokdemper van het lichaam. Bij artrose wordt het kraakbeen in de gewrichten steeds dunner, zachter en brokkelig. Met als gevolg dat botten over elkaar heen schuren waardoor bewegen minder soepel verloopt en pijnlijk is. Helaas wordt bij artrose het kraakbeen niet meer opnieuw aangemaakt, daarom spreken we over een progressieve ziekte. Dit maakt artrose een pijnlijke, chronische aandoening.
Uit onderzoek blijkt dat gewrichtsslijtage niet als enige een rol speelt bij artrose. Bij een groot deel van de artrosepatiënten komen ontstekingen voor in de binnenbekleding van de gewrichten. Deze zorgen niet alleen voor schade, maar ook voor veel pijn.
Bij artrose is pijnstilling en het remmen van ontstekingen daarom erg belangrijk. Dit wordt vaak gedaan met een combinatie van paracetamol en ontstekingsremmers als ibuprofen of diclofenac. Als deze medicijnen onvoldoende pijnstilling geven, wordt daarbovenop vaak ook nog tramadol voorgeschreven, een middel dat lijkt op morfine. Deze medicijnen kunnen nare bijwerkingen met zich meebrengen. Denk aan maagproblemen, braken en duizeligheid.
Ontstekingen en pijn bij artrose kunnen echter ook op een natuurlijke wijze behandeld worden met behulp van medicinale planten, ook wel kruiden.
Wetenschappelijk onderzoek maakt duidelijk dat kruiden een sterke medicinale werking kunnen hebben.
Een groot voordeel is dat een natuurlijke behandeling minder bijwerkingen heeft dan conventionele medicijnen.
Een van de redenen waarom kruiden vaak minder bijwerkingen hebben dan farmaceutische medicijnen is dat de werkzame stoffen in kruiden vaak omringd worden door andere stoffen die de bijwerkingen afremmen.
In deze nieuwsbrief leest u meer over welke geneeskrachtige kruiden helpen tegen ontstekingen en pijn bij artrose.
GENEESKRACHT VAN DE PLANT
Op de wereld komen zo’n driehonderd tot vierhonderdduizend aardplanten voor. Dit zijn planten die met hun wortels in humusrijke grond groeien en daar water en mineralen opnemen. Naar schatting hebben ruim 35.000 van deze plantsoorten een medicinale werking. Het deel van een plant dat geneeskrachtige eigenschappen heeft, noemen we het kruid. Dit kan bijvoorbeeld de wortel, stengel, blad, vrucht of bloem zijn van een plant. In de moderne geneeskunde vindt ongeveer veertig procent van alle geneesmiddelen zijn oorsprong in de natuur. Veel belangrijke hedendaagse
medicijnen, zoals bijvoorbeeld die tegen kanker en Alzheimer, hebben een plantaardige oorsprong.
Pijnstillers als morfine en codeïne vinden we ook terug in de natuur. In de negentiende eeuw werden deze twee stoffen voor het eerst uit opium gehaald.
Opium is het ingedikte melksap van de opiumpapaver. In diezelfde tijd werd ook kinine, een geneesmiddel tegen malaria, uit de bast van de kinaboom gehaald.
Deze drie ontdekkingen betekenden een revolutie in de geneeskunde. Vanaf die tijd werden steeds meer afzonderlijke stoffen uit planten gehaald om ze vervolgens als geneesmiddel te gebruiken.
De ontdekking van chemische en medicinale eigenschappen van bestanddelen uit planten zette de ontwikkeling van allerlei geneesmiddelen in gang.
Medicinale stoffen in planten staan nog altijd model bij de ontwikkeling van synthetische medicijnen.
Planten maken complexe, chemische verbindingen die in een laboratorium misschien nooit zouden zijn ontdekt.
Tot op de dag van vandaag zijn we afhankelijk van planten voor veel medicijnen die we niet kunnen namaken in een laboratorium.
Geneeskrachtige wortels
Twee kruiden die sinds mensenheugenis worden gekweekt voor in de keuken zijn gember en kurkuma.
Beiden zijn het de wortelstokken van een plant. Ze worden echter niet alleen ingezet voor culinaire doeleinden, maar bevatten ook werkzame stoffen tegen allerlei kwaaltjes en ziekten, waaronder artrose.
Gember
Gember is de wortelstok van de gemberplant, ook wel de Zingiber officinale. De plant komt van oorsprong waarschijnlijk uit Zuidoost-Azië. Tegenwoordig wordt het kruid ook geteeld in landen als India, China, Australië en tropische delen van de Verenigde Staten en is het in de supermarkt verkrijgbaar. Naast geliefd ingrediënt in de keuken, is gember een kruid met verschillende medicinale werkingen. Zo wordt het gebruikt tegen misselijkheid en om overgeven te voorkomen. Maar ook wordt het gegeten of gedronken tegen gewrichtsontstekingen. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat gember ontstekingsremmende eigenschappen heeft. Een studie onder 247 artrosepatiënten toonde dit effect aan. De groep die een gemberextract kreeg, had minder pijn en minder pijnmedicatie nodig dan de controlegroep die in plaats van gember een placebo kreeg toegediend.
Kurkuma
Kurkuma wordt ook wel geelwortel genoemd en is de wortelstok van de Curcuma longa. De plant komt voor in delen van Azië en wordt in de Ayurvedische en traditionele Chinese geneeskunde gebruikt om de spijsvertering te stimuleren en leverkwalen te genezen.
Ook wordt het gebruikt als geneesmiddel tegen reumatische klachten. Wetenschappelijk onderzoek onderbouwt deze medicinale werking; kurkuma werkt tegen tumoren, ontstekingen en zweren.
Vaak versterken kruiden elkaars werking als ze samen worden gebruikt. Bij gember en kurkuma is dit ook het geval. Samen vormen zij een krachtig duo en werken ze sterk ontstekingsremmend. Uit wetenschappelijk onderzoek naar het effect van gember en kurkuma, blijken ze een goede combinatie te zijn tegen gewrichtsontstekingen.
Duivelsklauw
Duivelsklauw, ook wel Harpagophytum procumbens, is een plant uit het zuiden van Afrika. De wortelknollen van de plant werden traditioneel gebruikt tegen reumatische klachten en spierpijn. Vandaag de dag staat de plant nog steeds in de belangstelling, vooral voor zijn ontstekingsremmende en pijnstillende werking.
Veel mensen hebben baat bij duivelsklauw en slikken het middel tegen pijn bij artrose, verkrijgbaar bij de drogist. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat duivelsklauw inderdaad pijnstillend werkt en minder bijwerkingen heeft dan synthetische ontstekingsremmers.
Geneeskrachtige vrucht
Als we kijken naar traditioneel gebruik van planten tegen ontstekingen komen we naast Azië ook terecht in Centraal- en Zuid-Amerika. Daar wordt van oudsher ananas gebruikt bij maagdarmproblemen en ontstekingen.
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat bromelaïne een geneeskrachtig bestanddeel is. Bromelaïne zijn enzymen die eiwitten verteren en zit in de stengels en vrucht van de Ananas comosus. Uit onderzoek blijkt dat de enzymen onze maagsappen overleven en ook buiten het spijsverteringskanaal werking hebben.
Bromelaïne werkt niet alleen tegen maagklachten, maar is ook een krachtige ontstekingsremmer en pijnstiller.
Een studie uit 2016 toonde aan dat de inname van bromelaïne de WOMAC-score* verbetert bij knieartrose patiënten.
*WOMAC is de wetenschappelijke meting waarbij aan de hand van een vragenlijst de invloed van artrose op pijn, stijfheid en lichamelijk functioneren wordt getoetst.
Geneeskrachtige hars
Vooral bekend in de ayurvedische geneeskunde is de Boswellia serrata, ook wel de wierookboom genoemd. Het werkzame ingrediënt zit in de hars van de boom.
De zogenaamde wierookhars heeft ontstekingsremmende eigenschappen; het remt enzymen in het lichaam die een sleutelrol spelen bij de ontwikkeling van (chronische) ontstekingen. Het best wetenschappelijk onderzochte middel dat Boswellia bevat, is het preparaat 5-Loxin. Dit middel werd tijdens een studie gedurende 90 dagen gebruikt door 75 mensen met knieartrose. Uit het onderzoek bleek dat een dosering van 250 milligram 5-Loxin per dag, na zeven dagen zorgde voor aanzienlijke pijnafname. Daarnaast verbeterde de beweeglijkheid van de gewrichten. Ook werd het middel getest op veiligheid en veilig bevonden voor menselijke consumptie.
CONCLUSIE
Om pijn te verlichten en ontstekingen bij artrose te remmen hoeft dus niet direct naar pijnstillers en ontstekingsremmers gegrepen te worden.
Geneeskrachtige planten kunnen bij veel artrosepatiënten ook hun dienst doen. Om klachten te behandelen met natuurlijke geneesmiddelen kunt u terecht bij een fytotherapeut, ayurvedische arts of traditioneel Chinese geneeskundige. Een alternatieve arts kan u tevens adviseren omtrent de eventuele wisselwerking tussen medicatie die u gebruikt en de kruiden.